The body content of your post goes here. To edit this text, click on it and delete this default text and start typing your own or paste your own from a different source.
Het onlangs gepresenteerde Rapport Wennink - De route naar toekomstige welvaart - laat weinig aan duidelijkheid te wensen over: als Nederland zijn welvaart, voorzieningen en economische positie wil behouden, zijn forse investeringen nodig en wel nú. Het rapport is in feite de Nederlandse vertaling van twee invloedrijke Europese rapporten : het Draghi-rapport, over het versterken van het Europese concurrentievermogen, en het Letta-rapport, over de toekomst van de Europese interne markt. Waar Draghi en Letta schetsen wat Europa moet doen, laat Wennink zien wat dit concreet betekent voor Nederland. Heel eenvoudig gezegd:Europa raakt achterop bij de VS en China op het gebied van technologie, energie en innovatie. Dat is een probleem, want zonder sterke economie kunnen we zorg, defensie, infrastructuur en klimaatdoelen niet blijven betalen. Nederland kan dit niet alleen oplossen, maar moet binnen Europa wel zijn rol pakken. Dat vraagt om gerichte investeringen, duidelijke keuzes en betere randvoorwaarden voor ondernemers. Het Rapport Wennink vertaalt deze boodschap naar een concreet Nederlands handelingsperspectief: investeer gericht, maak beleid stabiel en zorg dat bedrijven daadwerkelijk kunnen bouwen, uitbreiden en verduurzamen. Energie en netcongestie: een harde randvoorwaarde Voor Nekovri-leden is één punt bijzonder herkenbaar: toegang tot betaalbare en betrouwbare energie. Het rapport is daar glashelder over. Netcongestie, hoge energieprijzen en onzekerheid over aansluitingen zorgen ervoor dat investeringen stilvallen. Bedrijven willen wel verduurzamen en uitbreiden, maar kunnen simpelweg het net niet op. Volgens Wennink:Staan duizenden bedrijven op de wachtlijst voor een elektriciteitsaansluiting. Remt netcongestie niet alleen groei, maar juist ook verduurzaming en elektrificatie. Is snelle prioritering van strategische sectoren noodzakelijk. De energieprijzen in Nederland zijn structureel hoger dan in omliggende landen, wat onze concurrentiepositie schaadt. De conclusie van Wennink is scherp: “De wil om te bouwen is er, maar het klimaat om te bouwen is er niet.” Voor koel- en vrieshuizen, als energie-intensieve maar ook energie-efficiënte en onmisbare schakels in de voedselketen, is dit cruciaal. Zonder tijdige netuitbreiding en duidelijke keuzes vanuit de overheid lopen zowel investeringen als klimaatdoelen vast. Vier richtingen voor de toekomst Het rapport benoemt vier domeinen die bepalend zijn voor de toekomstige welvaart van Nederland. Deze sluiten verrassend goed aan op de rol van de koel- en vriessector:Digitalisering & AI Slimme sturing van energieverbruik, voorspellend onderhoud, datagedreven logistiek en optimalisatie van ketens. Veiligheid & weerbaarheid Voedselzekerheid, robuuste logistiek en betrouwbare opslagcapaciteit zijn onderdeel van economische en maatschappelijke weerbaarheid. Energie- & klimaattechnologie Warmteterugwinning, flexibiliteit op het elektriciteitsnet, duurzame koeltechniek en opslag als buffer in het energiesysteem. Life sciences & biotechnologie Van farmaceutische opslag tot medische logistiek: een betrouwbare koudeketen zijn onmisbaar voor deze groeisector. Het Rapport Wennink bevestigt wat Nekovri al langer benadrukt:Onze sector is geen randverschijnsel, maar onderdeel van de economische basis. Investeringen blijven uit als vergunningen, netcapaciteit en beleid vastlopen. Verduurzaming vraagt niet alleen ambitie van bedrijven, maar ook leveringszekerheid van de overheid.
Naast het Rapport Wennink verschenen recent ook twee interessante sectorrapportages van ING en ABN AMRO over de voedingsindustrie en foodketen. De rode draad in beide analyses is herkenbaar voor veel Nekovri-leden: de vraag is er, maar het vermogen om te groeien en te investeren staat onder druk. ING: groei voedingsindustrie valt terug ING verwacht dat de productiegroei in de voedingsindustrie in 2026 sterk afzwakt na een herstel in 2025. Waar dit jaar nog sprake is van inhaalvraag, stokt de groei volgend jaar vooral aan de aanbodkant. Uitbreidingsinvesteringen komen moeizaam tot stand door: netcongestie en onzekerheid over elektriciteitsaansluitingen; beperkte stikstofruimte en vergunningverlening; een krappe arbeidsmarkt. Opvallend is dat het producentenvertrouwen negatief blijft, ondanks redelijke productiecijfers. ING concludeert dat investeringen niet uitblijven door gebrek aan vraag, maar door structurele belemmeringen die ondernemers niet zelf kunnen oplossen. Import en export blijven bepalend ING wijst er daarnaast op dat de Nederlandse voedingsindustrie sterk internationaal georiënteerd blijft. De export groeit momenteel sneller binnen de EU dan daarbuiten, terwijl de handel met landen als de VS en China onder druk staat door geopolitieke onzekerheid, handelsbeperkingen en valutabewegingen. Tegelijkertijd bieden nieuwe handelsakkoorden betere toegang tot grondstoffen voor importerende bedrijven. Die internationale verwevenheid vergroot het belang van een goed functionerende logistieke keten en betrouwbare opslag- en distributiecapaciteit. ABN AMRO: kapitaalintensieve sector vraagt schaal en zekerheid ABN AMRO schetst een vergelijkbaar beeld. De voedingsindustrie blijft economisch aantrekkelijk, maar is kapitaalintensief en vraagt steeds grotere investeringen in automatisering, digitalisering en verduurzaming. Dat maakt schaalgrootte en toegang tot kapitaal steeds belangrijker. Tegelijkertijd maken juist die hoge investeringen bedrijfsopvolging en autonome groei lastiger, zeker voor mkb- en familiebedrijven. Ook hier worden netcongestie, vergunningstrajecten en beleidszekerheid genoemd als bepalende factoren voor investeringsbeslissingen. Overnames en consolidatie nemen toe In dit krachtenveld verwacht ABN AMRO dat overnames en verdere consolidatie in de foodsector een belangrijke rol blijven spelen. Kapitaalkrachtige partijen - zowel strategische kopers als private equity - zijn beter in staat om grote investeringen te dragen en schaalvoordelen te realiseren. Voor kleinere bedrijven kan aansluiting bij een grotere groep een manier zijn om toegang te houden tot kapitaal, technologie en markten. Tegelijkertijd legt een overnametraject vaak extra druk op het management en vraagt het om goede voorbereiding en heldere positionering van het bedrijf. Wilt u de rapporten teruglezen? Rapportage ING: https://www.ing.nl/zakelijk/sector/food-agri/vooruitzicht-voedingsindustrie Rapportage ABN: https://www.abnamro.nl/nl/zakelijk/insights/sectoren-en-trends/sectorprognoses/food/foodbedrijven-blijven-aantrekkelijk-voor-overname.htm
